Meksika Büyükelçisi JOSÉ LUIS MARTÍNEZ Y HERNÁNDEZ ile Bom Dergisi okuyucuları için yapmış olduğumuz röportajımızı keyifle okumanız dileğiyle…
Bizebirazkendinizdenbahsedebilirmisiniz?
Adım José Luis Martínez y Hernández. 1980’de Meksika Dış İşleri Servisi’ne katıldımveAlmanya,Fransadadahilolmaküzeretarihinilginçzamanlarındafarklı görevlerdebulundum.Türkiye’yeikiyıldanfazlabirsüreöncegeldimAynızamanda BulgaristanveHırvatistanileeşzamanlıolarakMeksika’nınMacaristanBüyükelçisi oldum.Kariyerimboyunca,kısmendamarlarımdangeçtiğiiçinMeksika’dakikültür sektörününkararvermealanlarındayeraldım.BabamJoséLuisMartínezRodríguez biryazar,tarihçi,diplomatvekültürelmemurdu.AnnemAmaliaHernández,bir dansçı, koreograf ve Ballet Folklórico de México’nun kurucusu ve yöneticisiydi.
Meksika büyükelçisi olarak yaşadığınızdeneyimlerden bazılarını bizimle paylaşabilir misiniz ?
Ülkeme hizmet etmek ve Meksika’nın nadiren görülen , bazı yerlerde anlaşılması zor olan bir yanını tanıtma imkanı buldum. Kültür, insanlara ulaşmanın en iyi yoludur. İnsanlar arasındaki bağlantıları kolaylaştırır, aynı zamanda nereden geldiğimizi gösterir.
Ankara Büyükelçisi olarak atanmadan önce Türkiye’ye gelmiş miydiniz?
Evet, eşimle birkaç kez akrabalarımızı ziyaret etmek ve bu güzel ülkenin tadını çıkarmak için Türkiye’ye gelmiştim.
Türkiye’de yaşamak sizin için nasıl bir deneyim oldu ve sizi en çok etkileyen şeyler neler?
Türkiye’ye iki yıldan fazla bir süre önce geldim . Bu kadar zengin tarihi ve arkeolojik alanı olan, kültüre fazla yatırım yapılmış, ayrıca Avrupa ile Asya arasında imrenilecek konumuyla ,yurt içi ve yurt dışı seyahat imkanına sahip bir ülkede yaşamak mesleki ve kişisel olarak benim için çok tatmin ediciydi.
Türk kültürünün hangi unsurları sizi ve eşinizi en çok etkiledi ve şaşırttı?
Bizi en çok etkileyen unsur Meksika ve Latin halklarıyla benzerlikler oldu . Türkler, Meksikalılar gibi sıcak kanlı. Ayrıca müziği seviyoruz!
Bize Meksika kültüründen bahseder misiniz?
Meksika’yı ve kültürünü, tabii ki atalardan kalma ama aynı zamanda turistler için ideal yönleri olan bir ülke olarak tanımlardım . Meksika hem bir sahil yeri hem de tarih ve arkeoloji sevenler için mükemmel bir yer. Sıcak insanlarla dolu ve bahsettiğim gibi Türkiye’ye çok benzeyen bir ülke.
Meksika kültürünü tanıtmak için neler yapıyorsunuz?
Kültürel açıdan çok aktif bir büyükelçiğiz. Özellikle geçen yıl pandemiye rağmen çok verimli ve başarılı geçen bir çok etkinliğimiz oldu. Meksikalı bir muralist Türkiye’ye geldi . Ankara’da ve İzmir’de bir duvar resmi yaptı. Meksika Kodeksi hakkında bir film yapımcısı olan Luis Buñuel üzerine bir sergi düzenledik. Meksika ve bölgedeki diğer ülkelerin bağımsızlıklarının iki yüzüncü yılını kutlamak için Başkanlık Senfoni Orkestrası tarafından çalınan Latin Amerika parçalarıyla CSO’da inanılmaz bir inanılmaz konser. Gerçekleştirdik.
Bir büyükelçi olarak, bizim ve okuyucularımızın özellikle ilgisini çekebilecek belirli bir kültürel projeye dahil oldunuz mu?
“Minimal History of Mexico” kitabının Türkçe’ye çevirisi olurdu sanırım. Meksika’nın en ünlü üniversitelerinden biri olan El Colegio de México tarafından yayınlanan
ve bir Meksika Büyükelçisi tarafından yazılan İspanyolca orijinal kitap. Meksika Büyükelçiliği, Ankara Üniversitesi Latin Amerika Araştırmaları Merkezi ile ortaklaşa kitabı Türkçe olarak yayınladık. Umarım bu kitapTürklerin Meksika’ya ve tarihine olan ilgisinin artmasına katkıda bulunur.
Bize Meksika kültüründe çok önemli bir yeri olan ancak çoğu insanın bilmediği bir özelliğini anlatır mısınız?
Meksika’da 350’den fazla dil çeşidine bölünmüş toplam 68 yerel dilin konuşulduğunu düşünüyorum. 7 milyondan fazla Meksikalının yerli bir dil konuştuğu tahmin ediliyor . Bu dillerden en çok Nahuatl, Maya, Otomí, Mixteco, Zapoteco, Totonaco, Chol ve Mazateco öne çıkıyor.
Türkiye ile Meksika arasındaki ekonomik ilişkilerin boyutu nedir?
Açıkçası, ülkeler arasındaki ticaret o kadar büyük olmasa da (2021’de yaklaşık 1,6 milyar ABD doları), Türkiye Meksika’nın dünya çapında 37. ticari ortağıdır. Ayrıca Türkiye’de Nemak, Kidzania, Semolina ve diğerleri gibi Meksikalı şirketler de var. Türk Hava Yolları’nın Mexico City ve Cancún’a (2019’da başlayan) direkt uçuşları ile Türkiye’ye olan ilginin yanı sıra Meksika’ya da ilgi artıyor. Haftada üç uçuşla başladık ve şimdi her gün bir uçuş var . Bu uçuşları daha da artırma olasılığımız var. Bu hususların ticaret ve yatırım ilişkilerini de geliştirmemize yardımcı olabileceğini umuyoruz.
Bir şehir olarak Ankara hakkında ne düşünüyorsunuz?
Benim için çok iyi bir deneyim oldu. Türklerin sıcaklığının yanı sıra Ankara’daki diplomatik camia, özellikle Latin Amerika ülkeleri ve İspanya büyükelçileri tarafından iyi karşılandığımı hissettim. Bu aynı zamanda İspanyolca konuşan bakanlık yetkililerini de tanımamı sağladı. Öte yandan, Ankara ve İstanbul arasındaki dengenin tadını çıkardım. Örneğin Ankara, yaşamanın çok kolay olduğu, huzur içinde yaşadığınız bir şehir iken, İstanbul duygu ve eğlence dolu bir şehir…
Ankara’da en sevdiğiniz yerler neresi?
Anadolu Medeniyetleri Müzesi, muhteşem arkeolojik eserleriyle Ankara’da kesinlikle en sevdiğim yer . Gölbaşı bölgesini de seviyorum çünkü hafta sonları göl ve sakin bir piknik yapmak harika. Doğal olarak zamanımın çoğunu yaşadığım ve Büyükelçiliğin bulunduğu Çankaya’da geçiriyorum, o yüzden bu bölgeyi çok iyi tanıyorum.
Türk mutfağını seviyor musunuz?En sevdiğiniz yemekler neler?
Evet, Türk mutfağını seviyorum. İyi bir kebabı ama aynı zamanda Türk deniz ürünlerinin çeşitliliğini de seviyorum.Türk tatlıları, özellikle fırınlanmış ürünler ve baklava dahil hamur işleri mükemmel..
Kendinizi üç kelimeyle tanımlamanızı istesek , hangi kelimeleri seçerdiniz?